بررسی نقش باورهای خود-کارآمدی و انتظار پژوهشی در علاقه مندی دانشجویان به پژوهش

ازآنجاکه یکی از فعالیت های مهم و اثربخش در محیط های دانشگاهی، طراحی و هدایت فعالیت های پژوهشی است، شناسایی عوامل شخصی دخیل در توانایی دانشجویان برای یادگیری و علاقه به انجام پژوهش، ضرورتی انکارناپذیر دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه خود-کارآمدی پژوهشی و پیامدهای مورد انتظار پژوهشی با میزان علاقه مندی به پژوهش در دانشجویان تحصیلات تکمیلی صورت پذیرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 1390-1389 بودند که به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی نسبی، نمونه ای به حجم سیصد نفر انتخاب شد. پرسش نامه خود-کارآمدی پژوهشی بی اسچک، بی شاب و گارسیا، پرسش نامه پیامدهای مورد انتظار پژوهشی و پرسش نامه علاقه مندی پژوهشی بی شاب و بی اسچک برای جمع آوری داده ها مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که تمامی متغیرهای پژوهش (پیامدهای مورد انتظارپژوهشی، خود-کارآمدی پژوهشی، علاقه مندی به پژ‍وهش) دوبه دو با هم همبستگی مثبت و معنی دار دارند؛ همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادند که ترکیب متغیرهای پیش بین پیامدهای مورد انتظار پژوهشی، همکاری در پژوهش، توانایی در اجرای پژوهش، توانایی در انجام وظایف اولیه، توانایی در تحلیل و ارائه نتایج، قادر به پیش بینی علاقه مندی به پژوهش دانشجویان در دانشجویان بودند. بین دانشکده های مختلف از لحاظ میزان خود-کارآمدی پژوهشی و علاقه مندی به پژوهش و از لحاظ توانایی در اجرای پژوهش، توانایی در تحلیل و ارائه و توانایی در انجام وظایف اولیه پژوهش، تفاوت معنی دار وجوددارد همچنین، بین دانشجویان دختر و پسر از لحاظ میزان خود-کارآمدی پژوهشی و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری از لحاظ خود-کارآمدی پژوهشی و علاقه مندی به پژوهش، تفاوت معنی دار وجود دارد. با عنایت به یافته های حاصل، ضروری است که مسئولان دانشگاهی و اساتید با فراهم ساختن محیط های غنی آموزشی، ایجاد فرصت های پژوهشی و با هدایت و راهنمایی مناسب دانشجویان، زمینه ایجاد باور خود-کارآمدانه درزمینه پژوهش را در آنان فراهم سازند.